Theo quan điểm tây y bệnh thiểu năng tuần hoàn não là định danh chỉ trạng thái bệnh lý với nhiều biểu hiện bệnh lý khác nhau như đau nhức đầu, hoa mắt, chóng mặt, mất thăng bằng, rối loạn ngôn ngữ, mất ý thức tạm thời… nhưng đều có chung cơ chế phát sinh bệnh là tình trạng thiếu máu nuôi não. Bệnh thường gặp ở lứa tuổi trung niên và người cao tuổi, đặc biệt là người lao động trí óc, nam bị nhiều hơn nữ.
Đau nhức đầu, căng thẳng công việc dấu hiệu cảnh báo thiểu năng tuần hoàn não (minh họa).
1. Nguyên nhân gây thiểu năng tuần hoàn não
- Tăng huyết áp và xơ vữa động mạch là hai nguyên nhân chính.
- Nguyên nhân rối loạn tuần hoàn chung là: bệnh tim mạch, động mạch có dị tật bẩm sinh (gấp khúc), hạ huyết áp, viêm tắc mạch, chấn thương.
- Nguyên nhân ngoài động mạch đốt sống: hư xương sụn đốt sống cổ, viêm khớp cột sống cổ, mỏ gai xương, hẹp lõ mỏm ngang, thoát vị đĩa đệm cột sống cổ.
=> Biến chứng nguy hiểm của bệnh tiểu đường bạn đã biết.
2. Triệu chứng lâm sàng.
- Nhìn bên ngoài: kém nhanh nhẹn; kèm theo cơ nhão, niêm mạc khô, tóc rụng.
- Đau đầu: đau lan tỏa và có tính co thắt hoặc khu trú vùng chẩm gáy - trán. Đau tăng khi căng thẳng thần kinh; cảm giác nặng nề, u ám.
- Rối loạn cảm giác: đau tay chân và toàn thân, đau kẽ liên sườn, chuột rút, rối loạn thần kinh thực vật, cảm giác kiến bò, tê 1/2 người, tai ù như có tiếng ve kêu, nóng đầu.
- Thực thể: run các ngón tay khi đưa tay thẳng, nghiệm pháp Romberg (+).
- Những triệu chứng tiêu biểu:
+ Rối loạn giấc ngủ: mất ngủ, giảm chất lượng giấc ngủ.
+ Rối loạn sự chú ý: giảm sự chú ý, hay đãng trí hoặc chỉ chú ý đến một việc nào đó mà không còn phù hợp với hoàn cảnh lúc đó nữa.
+ Rối loạn tri giác: khả năng nghe giảm hơn, hẹp thị trường.
+ Rối loạn trí nhớ: giảm trí nhớ gần, khả năng sắp xếp lại theo trình tự giảm, ý nghĩ lộn xộn, nhầm.
+ Rối loạn xúc cảm: dễ cáu, dễ xúc động.
3. Giải phẫu động mạch nuôi não
Não bộ được nuôi bằng hai hệ động mạch là: động mạch cảnh trong và động mạch sống nền.
Máu được cung cấp qua hệ động mạch cảnh trong cho khoảng 2/3 trước của bán cầu đại não; các ngành bên là động mạch mắt, màng não trước, động mạch não giữa, động mạch thông sau và thông trước. Các động mạch này lại chia thành hai ngành: ngàng nông tạo nên mạng lưới động mạch vỏ não, ngành sâu đi thẳng vào phần sâu của não và tới các cấu trúc của trung tâm. Hai hệ thống này hoạt động độc lập, không có nhánh nối thông; cho nên vùng ranh giới cung cấp máu kém hơn, dễ bị tổn thương nhũn não hoặc xuất huyết là những yếu tố chính gây tai biến mạch máu não.
Hệ động mạch sống nền: động mạch đốt sống là ngành bên động mạch dưới đòn, chạy lên chui vào lỗ ngang C6, chạy qua lỗ ngang C6 - C1, phần này gọi là động mạch đốt sống cổ. Động mạch đi tới mỏm ngang C1, vòng qua C1 ra sau qua lỗ chẩm vào hộp sọ. Hai động mạch đốt sống hợp lại thành động mạch thân nền.
Động mạch đốt sống thân nền nuôi cho 1/3 sau bán cầu đại não và thân não. Hai nhánh động mạch não sau là hai nhánh cùng của động mạch đốt sống thân nền. Qua hai động mạch này, hệ động mạch đốt sống thân nền nối thông với hệ động mạch cảnh trong.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét