Đột quỵ não hay tai biến mạch máu não có thể xảy ra do 2 nguyên nhân: tổn thương cấu trúc hoặc chết tế bào thần kinh khi não thiếu máu cục bộ và chảy máu não (vỡ mạch) làm cho máu trong lòng mạch thoát ra bên ngoài tràn vào mô não gây phá hủy và chép ép mô não.
1. Đột quỵ não là gì?
Đột quỵ não hay tai biến mạch máu não là tình trạng bệnh lý do tổn thương mạch máu não đột ngột. Tình trạng này có thể do tắc nghẽn mạch máu não (nhồi máu não) làm nghưng trệ dòng máu nuôi não sau điểm tắc; hoặc do vỡ mạch máu trong não (xuất huyết não) dẫn tới máu tràn vào mô não gây phá hủy và chèn ép mô não. Hậu quả tình trạng này là phần não liên quan bị tổn thương không thể hoạt động được, dẫn tới ảnh hưởng các cơ quan mà vùng não đó quản lý.
Nguyên nhân chính của bệnh đột quỵ não xảy ra (minh họa).
2. Những nguyên nhân thường gặp của đột quỵ não là gì?
Đột quỵ não do thiếu máu cục bộ
- Có thể do huyết khối hình thành tại chỗ ngay trong lòng các mạch máu lớn nuôi não.
- Hoặc do huyết khối từ nơi khác trong cơ thể theo dòng máu đến não gây thuyên tắc.
Đột quỵ não do xuất huyết não
- Đột quỵ não do xuất huyết não còn gọi là vỡ mạch máu não, là hiện tượng máu chảy từ một mạch máu bị vỡ làm hình thành nên một khối máu tụ gây chèn ép bên trong não hoặc chèn ép dưới não và xương so (xuất huyết dưới nhện)
Ngoài ra còn những nguyên nhân khác ít gặp hơn như nhồi máu não do giảm tưới máu ở bệnh nhân bị sốc, tụt huyết áp hoặc huyết khối tĩnh mạch não.
=> Bạn quan tâm tới bệnh thiểu năng tuần hoàn não.
3. Điều gì xảy ra khi bệnh nhân bị đột quỵ não?
Ngay khi đột quỵ não xảy ra thường là những ảnh hưởng nặng nề nhất. Sau đó, phần lớn các trường hợp người bệnh sẽ dần hồi phục. Mức độ hồi phục sẽ phụ thuộc vào vị trí của thương tổn trong não bộ, độ nặng của tổn thương, các bệnh lý đi kèm và tiến trình điều trị phục hồi chức năng, cụ thể:
- Gián đoạn cung cấp chất dinh dưỡng và oxygen cần thiết cho sự sống còn. Mất sự cung cấp này tế bào não sẽ không hoạt động được và chết trong vài phút.
- Không giống như những tế bào khác của cơ thể, thường sẽ không có tế bào khác thay thế một khi tế bào não chết đi. Vùng não có những tế bào não bị chết do đột quỵ não được gọi là vùng nhồi máu não.
- Những tế bào xung quanh vùng nhồi máu có thể nhận máu nuôi không đầy đủ. Vùng này được gọi là vùng quanh nhồi máu. Những tế bào trong vùng này bị thiếu oxy và dưỡng chất. Điều này sẽ dẫn đến việc phóng thích các hóa chất độc hại có thể gây tổn thương hoặc giết các tế bào não khỏe mạnh và do đó làm tăng kích thước vùng nhồi máu. Kích thước vùng nhồi máu sẽ ảnh hưởng tới khả năng phục hồi của bệnh nhân sau đột quỵ và việc điều trị chậm trễ sẽ làm tăng kích thước vùng nhồi máu.
4. Những yếu tố nguy cơ nào có thể đưa đến đột quỵ não?
Tuổi: Những người trên 55 tuổi có nhiều khả năng bị đột quỵ não.
Giới tính: Đột quỵ thường gặp ở nam hơn nữ.
Tiền căn gia đình: Những người có người thân bị đột quỵ thì sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh này.
Tiền sử bị cơn thoáng thiếu máu não: Nguy cơ bị đột quỵ sau khi bị cơn thoáng thiếu máu não sẽ cao hơn 10 lần so với người chưa từng bị cơn thoáng thiếu máu não.
Tăng huyết áp: Là yếu tố nguy cơ quan trọng nhất của đột quỵ não.
Hút thuốc lá: Làm tăng gấp đôi nguy cơ đột quỵ.
Tăng cholesterol máu: Mức cholesterol toàn phần trong máu ≥240 mg/dL sẽ làm tăng nguy cơ đột quỵ.
Bệnh tim mạch: Những người bị rung nhĩ, bệnh động mạch vành hoặc suy tim có nguy cơ đột quỵ cao.
Đái tháo đường: Đây là một bệnh có tính chất hệ thống ảnh hưởng đến tất cả các mạch máu trong cơ thể trong đó có mạch máu não.
Uống rượu quá mức: Uống rượu nhiều một cách thường xuyên sẽ làm tăng huyết áp và uống rượu quá mức có thể khiến cho mạch máu trong não bị vỡ.
Tóm lại, đột quỵ là tình trạng tổn thương tế bào não do tắc nghẽn mạch máu não hoặc do xuất huyết não. Có nhiều yếu tố nguy cơ có thể đưa đến đột quỵ trong đó có những yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được. Việc thay đổi lối sống và điều chỉnh các yếu tố nguy cơ là rất cần thiết để có thể phòng tránh đột quỵ não xảy ra.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét